Socar-Turcas-Injaz, 2 milyar 40 milyar dolarlık ihale bedelinin 1 milyar 660 milyon dolarını peşin ödedi.

Ankara Sheraton Otelinde yapılan Petkim'in devir teslim törenine, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci, Başkan Yardımcısı Osman İlter, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkan Vekili Fatih Acar, Socar Başkanı Rövnag Abdullayev ve Turcas Petrol Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy katıldı.

Socar-Turcas Petrokimya A.Ş, ihale bedelinin 1 miyar 660 milyon dolarını peşin öderken, 380 milyon doların da 3 yıl içinde 'vadeli' olarak ödeneceği açıklandı.

-İHALE GEÇEN YIL YAPILMIŞTI-

Petkim'in yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin blok satış yöntemiyle özelleştirme ihalesi, 2007 yılı Temmuz ayında yapılmış, ihalede en yüksek teklifi, 2 milyar 50 milyon dolar ile TransCentralAsia Petrochemical Holding Ortak Girişim Grubu vermişti.

Ancak daha sonra ihale komisyonu, 2 milyar 40 milyon dolar bedelle en yüksek ikinci teklifi veren Socar-Turcas-Injaz Ortak Girişim Grubuna yönelik karar verdi ve satış onaylandı.

Bu arada Petrol-İş Sendikasının, Petkim'in özelleştirilmesine karşı açtığı bazı davalarla ilgili yargı süreci devam ediyor.

-TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK ŞİRKETLERİNDEN BİRİ-

Petkim 3 Nisan 1965 tarihinde TPAO öncülüğünde kuruldu. Petkim, ilk İzmit-Yarımca Kompleksinde 1970 yılında, önce 5 fabrikayı işletmeye açtı, daha sonraları diğer fabrikalar bunu takip etti. Hızla artan talebi karşılamak için Petkim'in ikinci kompleksinin Aliağa'da kurulması kararlaştırıldı.

Aliağa Kompleksi projelendirildiği yıllardaki mevcut en ileri teknolojiler ve optimum kapasitelere sahip olarak kuruldu ve 1985 yılında işletmeye alındı.

14 fabrikası, 8 ortak tesisi, elektrik üretim ünitesi, atık giderme ünitesi, liman ve barajıyla (Güzelhisar Barajı) Türkiye'nin en gözde şirketlerinden biri olan Petkim, 50'yi aşan petrokimya ürünü yelpazesiyle bugün Türk sanayinin vazgeçilmez bir ham madde üreticisi durumunda bulunuyor.

Petkim'in ürettiği ham maddelerden plastikler ve sentetik kauçuklar; inşaat, tarım, otomotiv, elektrik, elektronik, ambalaj sektörlerinin önemli girdileri arasında bulunuyor. Sentetik elyaflar ise tekstil sektöründe kullanılıyor. Ayrıca ilaç, boya, deterjan, kozmetik gibi birçok sanayi için de girdi üretiliyor.

Unakıtan, Petkim'in devir teslim töreninde yaptığı konuşmada, özelleştirmelerin devlete para bulmak için yapılmadığını, yapısal bir reform olduğunu söyledi.

Bütün ülkelerde özelleştirmelerin tamamlandığını, hatta demirperde ülkelerinde bile bu işlerin bittiğini kaydeden Unakıtan, şöyle devam etti:

''Ama çok şükür bizde de artık yavaş yavaş sonlara yaklaşıyoruz. Bugün burada en büyük kuruluşlarımızdan biri olan Petkim'i özel sektöre devrediyoruz. Bazıları diyor ki bunları harıl harıl satıyorsunuz... Öyle değil, özelleştirme bir ülkede rekabetin sağlanması için, ekonominin daha da dinamizm kazanması içindir. Devletin yapamayacağı işleri, devletten alıp özel sektöre vermek suretiyle ekonominin çarkları daha iyi dönmeye başlıyor. Rekabet orada başlıyor, rekabetin olduğu yerde gelişme, ilerleme başlar, verimlilik, kalite artar.''

-ÖZELLEŞTİRMELER 45 MİLYAR DOLARI BULDU

Ancak rekabet olmazsa hiç bir gelişme ve ilerleme olmayacağını, gerileme olacağına işaret eden Unakıtan, şunları söyledi:

''Bunu bütün dünya gördü, artık kuzey ülkeleri bile özelleştirme yapıyor. Akla giden yol birdir. Dolayısıyla özelleştirmede Türkiye geç kaldı ama şimdi artık Türkiye'de özelleştirme yapılsın mı yapılmasın mı bunlar geride kaldı.

Çünkü Türkiye bugün, 45 milyar dolar civarında özelleştirme yaptı zaten, işi bitirdi. Bundan sonra diğerlerini tamamlıyoruz. Bu sene elektrik özelleştirmeleri, otoyol özelleştirmeleri, milli Piyango ve şeker fabrikalarının özelleştirmesi olacak. elimizde son kalanları da birer birer özelleştirip, bu işi tamamlayacağız.''

Unakıtan, Türkiye'de rekabetin tam olarak işlemesi gerektiğini vurgularken, ''Petkim kuruldu, ne ileri ne geri böyle kaldı. Ama şimdi bu özelleştirme Türkiye'deki petrokimya sanayisinin gelişmesine vesile olacak'' dedi.

Özel sektör dinamizminin geleceğini ve rekabet şartlarının ortaya çıkacağını ifade eden Unakıtan, bundan sonra Türkiye'deki petrokimya sanayisinin daha fazla ilerleyeceğini söyledi.

-TEK MİLLET İKİ DEVLET BENZETMESİ

Unakıtan, Petkim'i; Socar-Turcas ortaklığının almasından memnun olduklarını belirtirken, şunları söyledi:

''Tek millet iki devlet diyorlar, Azerbaycan-Türkiye. Bu, iki kardeş devletin birlikte artılarının bir araya getirilmesi projesidir. Kendilerinde petrol var bu işin ham maddesi. Onlarında dışarıya açılabilmek için böyle bir yere ihtiyaçları vardı. Bizim için en değerli alıcı Socar-Turcas, onlar için de en değerli Petkim. İki değerli artıların birleşmesinden ayrı bir sinerji meydana gelecek.

Ben inanıyorum ki Bu Türkiye'deki petrokimya sanayisinin gelişmesinin bir başlangıcıdır. Ayrıca böyle yatırımlar olacak, burası gelişecek, burası dünyanın önemli gözbebeklerinden biri olacak. Onun için hem Azerbaycan milletine, hem Türk Milletine Hem de Socar-Turcas'a hayırlı olsun, bütün orada çalışanlara hayırlı olsun.''

Unakıtan bu arada imzalar atılırken, ''paraları saydın mı, taksidin teminat mektubunu aldın mı'' diye espri yaptı.

-TURCAS PETROL YÖNETİM KURULU BAŞKANI AKSOY-

TURCAS Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy da konuşmasında, ihale bedelinin yarısını peşin, yarısını ÖİB'nin tanıdığı 3 yıl vade ile ödeme kararları olduğunu hatırlatırken, 2-3 gün önce 1 milyar 20 milyon doların nakit yatırıldığını, geri kalan 1 milyar 20 milyon doların, 640 milyon dolarının daha yatırılmasına karar verdiklerini söyledi. Aksoy, geri kalan 380 milyon doların ise vadeli olarak ödeneceğini bildirdi.

Finansmanın çok zor bir devreye rastladığını kaydeden Aksoy, normalde ''yüzde 30 sermaye, yüzde 70 borç alabiliriz'' ümidiyle piyasaya çıktıklarını, fakat piyasadaki durum nedeniyle başaramadıklarını ve sermayeyi arttırmaya karar verdiklerini söyledi.

-''YÜZDE 30 KREDİ KULLANDIK''

Aksoy, sermayeyi arttırdıktan sonra, Akbank ve Garanti Bankası'ndan 625 milyon dolar kredi kullandıklarını belirtti, ''Yani yüzde 30 sermaye, yüzde 70 kredi kullanacağız derken tam tersi oldu. Yüzde 30 kredi kullandık. Bizim şartlarımızda kullandık, biz dünya piyasasının önümüze sunduğu kötü şartları kabul etmemek için bizim şartlarımızda bu parayı aldık. Geri kalan 380 milyon dolar için Bank Asya, Türkiye Finans ve Kuveyt Türk'ün teminat mektuplarından istifade ettik'' diye konuştu.

Niyetlerinin Petkim'in kapasitesini yükseltmek olduğunu belirten Aksoy, bugün Petkim'in 2 milyar ton civarında üretim kapasitesi bulunduğunu ve bunun 1,5 milyon tonunun ürüne yansıdığını, bu kapasitenin en az 2-3 misli arttırılmasını hedeflediklerini söyledi.

-''İŞÇİ ÇIKARMAYACAĞIZ''-

Aksoy, Petkim'de şu anda 3 bin civarında çalışan olduğunu belirterek, şöyle devam etti:

''Herkes zannediyor ki bu 3 bin kişiyi bin kişiye indireceğiz. Her ne kadar dünyadaki emsallerine bakılınca 1,5 milyon ton bin kişi ile yapılıyorsa da Petkim'in özelliğinden dolayı Petkim'in daha çok büyük kapasitesinin kullanılmaması nedeniyle biz büyük bir kapasite yatırım ile geliyoruz.

Hiç kimseyi işten çıkarmayacağız. Aksine arkadaşların yasa gereği işten ayrılma imkanları vardı, biz gittik adeta yalvardık işte kalsınlar diye. Biz kimseyi çıkarmadığımız gibi 40 kişi daha alacağız, 33 teknisyen 7 mühendis olmak üzere. İşçi çıkarmak değil, eleman alacağız ve rica ettik işe başlamadan gidip sendikaya üye olsunlar diye.''

Aksoy, Petkim'de büyümeyi hedeflediklerini tekrarlarken, rafineri kurulacağını, petrokimya parkı ve liman imkanının geliştirileceğini anlattı.